مديريت بازسازي يک حرفه‌ي تخصصي است که به‌صورت گسترده به جامعه سود مي‌رساند، و در کمال تأسف به دليل کم‌اطلاعي از آن، در ايران هزينه‌هاي فراواني از اين بابت به شرکتها و جامعه تحميل مي‌شود.
مدير بازسازي عنوان يک شغل و يک فعاليت حرفه‌اي است که ظاهراً و به احتمال در 99 درصد شرکتهاي ايراني هيچ شخص متخصصي با اين عنوان پس از ورشکستگي شرکتها، سکان شرکت را در دست نمي‌گيرد. اين در حالي است که مدير بازسازي به دليل شايستگيهاي متعدد و متنوع منصوب مي‌شود تا هم منافع بدهکاران و طلبکاران را در نظر بگيرد، هم مانع خروج کارکناني شود که قبل از ورشکستگي داراي شغل بودند، و هم از سرمايه‌گذاريها، داراييهاي مادي و معنوي، و تجهيزات و دستگاههايي محافظت کند که شرکت با آن فعاليت خود را انجام مي‌داد. در پايان، پس از احياي شرکت، مدير بازسازي شرکت را ترک کرده و سکان را به مديريت عالي واگذار مي‌کند.
مديريت بازسازي براي جلوگيري از ورشکستگي
شرکتها گاه سودآورند، و گاه با ورشکستگي دست‌وپنجه نرم مي‌کنند. به نوشته‌ي اين کتاب، تمام کاروکسب‌ها نمي‌توانند از ورشکستگي نجات يابند. در واقع، در بسياري از موارد، ورشکستگي راهکاري مناسب است. اگر کاروکسبي به دليل فشارهاي تجاري زيست‌پذير نباشد، جريان مالي منفي داشته باشد، هيچ چشم‌انداز فوري براي بهبود نداشته باشد و تيم مديريت اعتبار خود را در مقابل سرمايه‌گذاران از دست داده باشند، بايد وارد روند ورشکستگي شود تا از کاهش بيشتر ارزش دارايي خود دوري کند و زيان را براي طلبکاران خود به حداقل برساند.
در اين موقعيت، مدير بازسازي حضور مي‌يابد؛ چون مدير به بسياري از دلايل نمي‌تواند ميزان بحران، دامنه‌ي بحران و تبعات آن را تشخيص دهد. اولين ارزيابي که مدير بازسازي مي‌بايد انجام دهد اين است که شرکت تا چه حد به ورشکستگي نزديک است. آيا در حين ورشکستگي فعاليت مي‌کند؟ فشارهاي فوري کدامند؟ و به چه ميزان نقدينگي در کاروکسب وجود دارد يا مي‌تواند از ساير منابع فراهم شود.
مدير بازسازي، به نوشته‌ي مؤلف اين کتاب، دکتر افسانه‌اي نيست که دارويي جادويي تجويز کند يا گلداني طلايي براي نجات شرکت توليد کند. به علاوه، اگر کاروکسبي نمي‌تواند نجات پيدا کند، مدير بازسازي بدون از دست دادن فرصتها، شرکت را ترک مي‌کند؛ چون مي‌داند اقدامات او نوشدارو است پس از مرگ سهراب.
شرکتهايي که آموخته‌اند در برابر گزارشهاي دقيق و حسابرسي‌هاي متعدد، مقاومت نکنند، با اعلام ورشکستگي، اين فرصت طلايي را به شرکت مي‌دهند که بتواند خود را احيا و بازسازي کند. رويدادي که منافع همگان را تأمين مي‌کند و سرمايه‌هاي مادي و معنوي جامعه را حفظ مي‌کند.
بله، بسيار دشوار است. موقعيت مديرعامل به خطر مي‌افتد. مدير بازسازي وارد ميدان مي‌شود. اين اجازه و قدرت را دارد که هرآنچه را ضروري است، به اجرا درآورد. مانع دستورات صريحي شود که تا بيش از اين مديرعامل آن را در اولويتهاي نخست قرار داده بود.
بخوبي مي‌دانيم، مديريت در تمام موقعيتهاي آشفتگي کاروکسب نقش دارد، اما متأسفانه هم در ايران، و هم در خارج از کشور، مديران سعي دارند آن را با فرافکني يا فردافکني کمرنگ سازند. مديريت، شرايط را مقصر مي‌داند، افزايش غيرمنتظره‌ي مواد خام، شکست تأمين‌کننده، قيمت ارز، حادثه‌اي بين‌المللي، ظهور تکنولوژي جديد، رکود اقتصادي، زيان قراردادي بزرگ، آتش‌سوزي يا انفجاري بزرگ و اين فهرست ادامه دارد.
در اين کتاب با مثالهاي زنده و عيني از شرکتهايي روبه‌روييم که مديرعامل يا هيأت‌مديره به جاي انکار، اعلام ورشکستگي مي‌کنند. مدير بازسازي منصوب شده و استقرار مي‌يابد. مديرعامل و برخي کارکنان بنا به تشخيص مدير بازسازي زيرنظر مدير بازسازي همکاري مي‌کنند. مدير بازسازي با درک دقيق از توانمنديهاي داخل و خارج از شرکت، شرکت را از ورشکستگي بيرون مي‌آورد، آن را احيا مي‌کند به‌گونه‌اي که شرکت در زمره‌ي شرکتهاي برتر جهاني قرار مي‌گيرد. اکنون زماني است که مديربازسازي بايد شرکت را ترک کند.
پاسخ اين پرسش اصلي که تواناييهاي مدير بازسازي چيست که تغييراتي تا اين حد شگفت را به نتيجه مي‌رساند، در کتاب چنين عنوان شده است:
تواناييهاي اصلي مدير بازسازي بايد سررشته‌ي شايستگي فني اصلي را پوشش دهد که براي اثربخشي در بازسازي آشفتگي لازم هستند؛ مديريت عمليات، مديريت مالي، و دانش پايه‌اي از قوانين ورشکستگي در محدوده‌هايي که فعاليت خواهد کرد.
با مطالعه‌ي کتاب "مديريت بازسازي براي جلوگيري از ورشکستگي"، بيشتر و بهتر به نقش اين حرفه‌ي تخصصي آگاه مي‌شويم. فارغ از آنکه از هزينه‌هاي زيانبار ورشکستگي نجات مي‌يابيم، بخوبي مي‌توانيم براي بالندگي شرکتها بکوشيم. و اين شدني است در پرتو درک دقيق ما از مديريت بازسازي، و نقش تخصصي مديران بازسازي.
به نظرم در کشورمان ايران به چنين کتابهايي بشدت نيازمنديم؛ کتابهايي که افق ديد ما را از شرکت‌داري در ترازي بالاتر از شرکتهاي امروز و اکنون قرار دهد. به‌علاوه مسئوليتهاي دولت و جامعه را يادآوري مي‌کند که براي مهياسازي مديريت بازسازي بيش از پيش اهتمام ورزند؛ موقعيتي درخشان که مي‌تواند منافع همگي از بدهکاران، طلبکاران، سهامداران، ذي‌نفعان، و مهمتر از همه جامعه را تأمين کند.
بجاست درخواست کنم که خوانندگان علاقه‌مند شايد لازم باشد که دوبار اين کتاب را بخوانند يا بيشتر، تا درک دقيقتري پيدا کنند از ورشکستگي و راههاي خروج از آن.
بديهي است مثالهاي عيني متعددي که از شرکتهاي خارجي در تراز بين‌المللي در فصل پاياني کتاب متمرکز شده است، و راهکارهاي عنوان‌شده تا حدود زيادي با فضاي کاروکسب در ايران فاصله‌اي بسيار دارد. اما به نظر مي‌رسد براي شرکتهايي که تمايل دارند در سطح بين‌المللي فعاليت کنند، ناگزيرند با مجموعه‌اي از اين راهکارها آشنا شوند که گنجينه‌اي است ارزشمند و مبتني بر آن به دغدغه‌هاي مديران شايسته پاسخ مي‌دهد.
علاقه‌مندم از کوشش مترجم ارجمند آقاي پوريا روانستان، دانشجوي کارشناسي ارشد رشته‌ي مديريت کسب‌وکار دانشگاه کاشان قدرداني کنم که با ترجمه‌ي اين اثر، نگاه ما را به افقي فراتر از تراز شرکتهاي کنوني ايران ارتقا بخشيدند، به‌علاوه، يک حرفه‌ي تخصصي را براي جامعه‌ي کاروکسب ايران معرفي کردند که تا پيش از اين، نسبت به تمامي جوانب آن آگاه نبوديم. اميد آنکه با کوشش صاحبنظران خردورز در مديريت کاروکسب بتوانيم بر پايه‌ي دانش نوين علمي، بيش از پيش براي ارتقاي کسب‌وکارها در ايران بينديشيم، مبتني بر زيست‌بوم ايراني، الگوهاي کارآمد را در ايران مستقر کنيم، و حيات کاروکسب‌ها را در ايران طراوت بخشيم.
انتشارات بازاريابي آمادگي دارد براي چاپ و انتشار کتابهايي از اين‌دست که نگرش ما را براي کاروکسب‌ها به جدّ تغيير اساسي مي‌دهند، اولويت بخشد.