درباره کتاب افسانه عادی بودن
کتابی که همهچیز را در حوزهی سلامت روان تغییر میدهد.به این باور رسیدهام که در پس کلِ مرضهای مزمن واگیردار که امروزه ما را زیر ضرب خود گرفته، خواه فیزیکی باشد خواه روانی، چیزی در خودِ فرهنگ ما وجود دارد که به انحراف رفته است. چیزی که باعث ایجاد دردهای ناخوشایندی است که ازشان رنج میبریم و از آن مهمتر در ایدئولوژیمان نقاط کوری وجود دارد که نمیگذارد این وضع خطرناک را بهوضوح ببینیم، چه برسد به اینکه بخواهیم کاری برایش بکنیم. این نقاط کور، که در فرهنگ ما شایع است و در حرفهی خود من تا حد فاجعهباری فراگیر، نمیگذارد از ارتباطهایی که سلامت ما را به زندگیهای عاطفی ـ اجتماعیمان متصل میکند آگاه شویم.جور دیگری هم میشود گفت: بیماریهای مزمن ـ خواه فیزیکی خواه روانی ـ تا حد زیادی عملکرد یا خصوصیت اوضاع زندگی است. آنها سهو یا اشتباه این فضا نیستند. درواقع، پیامد زندگی ما هستند، نه انحرافی مرموزانه که سر ما ریخته است. (از متن کتاب)کتابِ افسانهی عادی بودن بررسی نو و خلاقانهی علت انواع بیماری جسمی و روانی ماست. کتابی که سویهی انتقادی خود را به سمت اجتماع میگیرد و آن را بانی انواع مشکلات روانتنی انسانها میداند و راههای بسیار کارگشایی برای حرکت به سمت سلامت عمومی و درمان پیشنهاد میدهد.این کتاب در نوع خود انقلابی است در زمینهی بررسی بیماریها. گبور مَته با چهار دهه تجربه در مقام روانپزشکِ بالینی متوجه شده که فهم ما از واژهی «عادی/نُرمال» اشتباه است. ما برای این فهم معمولاً نقش تروما و استرسی را که بر فرد وارد میشود ندید میگیریم؛ حتی گاهی فشارهای زندگی مُدرن را هم نمیبینیم. از نظر مته سیستم پزشکی غربی علیرغم تمام پیشرفتها و تخصصهای که به آن نائل شده، همچنان نمیتواند فرد را به عنوان یک «کُل» بررسی کند و در موارد بسیاری تأثیر استرسهای زندگی روزمره بر بدن را ندید میگیرد که باعث تضعیف سیستم ایمنی و بر هم خوردن تعادل عاطفی میشود. در افسانهی عادی بودن مته از اسطورههای عمومی میگوید که ما را بیمار جلوه میدهند و سعی میکند ارتباطی بین سلامتی افراد و منطقی بودن کلیت جامعه برقرار کند. در نهایت از این گذر به راهنمای همدلانهای برای سلامت و درمان میرسد. مَته پوشش دانش عادی و حکمتِ پذیرفتهشدهی عمومی را کنار میزند تا قلاب باورهای نادرستی را باز کند که منجر شده وضع موجود سر جایش باقی بماند. بحثهای علمی در این کتاب نیز مانند دیگر کتابهای مَته از دلِ داستانهای واقعی آدمهایی بیان میشود که سِیرشان در بیماری و سلامت را با او در میان گذاشتهاند.
فهرست کتاب افسانه عادی بودن
بخش اول: طبیعتِ بههممرتبط ما
فصل اول: آخرین جایی که میخواهی باشی: واقعیتهایی در مورد تروما
فصل دوم: زندگی در جهانی غیرمادی
فصل سوم: تو مغزم را تکان دادی
فصل چهارم: هرچیزی که مرا فراگرفته است
فصل پنجم: شورش علیه بدن
فصل ششم: [بیماری] یک چیز [عینی] نیست
فصل هفتم: تنشی براساس تروما
بخش دوم: تحریفِ رشد انسان
فصل هشتم: ما واقعاً کی هستیم؟
فصل نهم: بنیانی تنومند یا شکننده
فصل دهم: مشکلات از همان ابتدای کار
فصل یازدهم: من چه انتخابی دارم؟
فصل دوازدهم: علوم باغبانی بر روی کرهی ماه
فصل سیزدهم: زورکردن مغز برای حرکت در مسیری اشتباه
فصل چهاردهم: قالبی برای فاجعه
بخش سوم: از نو فکر کردن به ناهنجاری
فصل پانزدهم: فقط خودت نباش
فصل شانزدهم: بالابردن دست به نشانهی موافقت
فصل هفدهم: نقشهی غیردقیق از درد ما
فصل هجدهم: ذهن میتواند کارهای بینظیری بکند
بخش چهارم: مسمومیتهای فرهنگ ما
فصل نوزدهم: کشمکش و ازدستدادن کنترل
فصل بیستم: دزدیدن روح انسان
فصل بیستویکم: اگر شما را هم بکشند، برایشان مهم نیست
فصل بیستودوم: حسی از خویشتن که مورد تعرض واقع شده
فصل بیستوسوم: جذبکنندگان شوک جامعه
فصل بیستوچهارم: ما درد آنها را احساس میکنیم
بخش پنجم: مسیری برای رسیدن به وحدت
فصل بیستوپنجم: وقتی ذهن رهبری را به دست میگیرد
فصل بیستوششم: چهار کلمهی مهم و پنج [راه] همدلی
بخش بیستوهفتم: موهبتی مخوف
فصل بیستوهشتم: قبل از اینکه تَن «نه» بگوید
فصل بیستونهم: دیدن همانا ناباوری است
فصل سیام: از دشمن به دوست
فصل سیویکم: مسیح در خیمهی سرخپوستی
فصل سیودوم: زندگی من بهمثابهی چیزی اصیل
فصل سیوسوم: واسازی اسطوره