امروزه کسبوکارها در دورهای به سر میبرند که هر سازمانی نتواند سریعتر، ارزانتر و با کیفیت بالاتر از رقبای جهانی خود به تولید و خدمات بپردازد، از صحنهی بازار حذف میشود. در این میدان رقابت پرهیاهو، تنها سازمآنهایی میتوانند به حیات خود ادامه دهند که از تمامی ظرفیت بازار هدف خود بهره گیرد.
از طرفی به دلایل مختلف، نقش بخشبندی بازار افزایش یافته است. نخست، روند رشد جمعیت کند شده و بیشتر بازار ـ محصولها رو به بلوغ هستند که این امر موجب افزایش رقابت شده است، چون شرکتها رشد خود را در کسب سهم بازار بیشتر و نیز در افزایش انواع محصولات مختلف با یک نام تجاری جستجو میکنند. دوم، عوامل اجتماعی و اقتصادی مانند افزایش سطح درآمدهای خالص، ارتقای سطح تحصیلات و افزایش آگاهی مردم موجب شده است نیازها، خواستهها، سلیقهها، سبکهای زندگی مشتریان نسبت به قبل متنوعتر و پیچیدهتر شود و این امر موجب افزایش تعداد و تنوع کالاها و خدماتی شده است که با یکدیگر بر سر جلب گروهی از مشتریان رقابت میکنند.
بخشبندی بازار علاوه بر اینکه شرکتها را به پذیرش واقعیتهای بازار وامیدارد منافع زیر را نیز به آنها عرضه میکند:
1. فرصتهای تولید محصولات جدید را شناسایی میکند. بخشبندی بازار میتواند تجزیهوتحلیل دقیقی از گروههای مشتریان بالقوهای که نیازهای آنها به وسیلهی محصولات فعلی بهخوبی تأمین نشده است را ارائه کند. این بخشهای پنهان و کشف نشده میتوانند فرصتهای جذابی برای طراحی و تولید محصولات جدید یا روشهای نوین بازاریابی فراهم آورند.
2. به طراحی طرحهای بازاریابی که برای حصول به گروههای همگن مصرفکنندگان مؤثرتر است کمک میکند.
3. فرایند تخصیصِ استراتژیکِ منابع بازاریابی را بهبود میبخشد. گاهی به منافع استراتژیک بخشبندی توجه کافی نمیشود، چنانچه انتخاب محصولات قابل عرضه در بخشهای مختلف بهخوبی تعریف و مشخص شوند آنگاه این بخشها میتوانند به منزلهی مراکز سرمایهگذاری یک فعالیت عمل کنند بیشتر استراتژیهای تجاری موفق بر مبنای بخشبندی بازار و تمرکز منابع در بخشهای جذابتر استوارند.
شرکتی که تصمیم میگیرد در یک بازار گسترده فعالیت کند میداند که معمولاً از عهدهی ارائهی خدمات به همهی مشتریان بازار برنمیآید. این شرکت هر قدر بزرگ باشد باز هم منابع در مقایسه با نیازها و درخواستهای بازار و بخشهای مستعد سرمایهگذاری در آن محدود خواهد بود. انتخاب راهبرد بازاریابی عاقلانه نیازمند درک عمل رفتار مصرفکننده و بخشهای بازار است.
بخشبندی بازار یکی از اجزای مهم بازاریابی هدفمند است. بخشبندی بازار میتواند در توسعهی محصولات و خدمات مناسب به هر یک از بخشهای بازار هدف به بازاریابان کمک کند. به گفتهی کاتلر قلب بازاریابی راهبردی جدید به واسطهی بخشبندی، هدفگیری و جایگاهیابی توصیف میشود و بخشبندی نخستین گام ضروری در جهت رویکرد بازاریابی هدفمند است. به بیانی بخشبندی بازار فرایند تقسیم یک بازار ناهمگن به زیرگروههای همگن است؛ بهطوری که هر گروه ضمن داشتن خصوصیات مشابه نسبت به گروههای دیگر متفاوت باشد.